Jak sobie radzić z niedojrzałością emocjonalną?

Emocje odgrywają ogromną rolę w naszym życiu – bez nich byłoby ono zupełnie czarno-białe. Potrafią być piękne, ale problem pojawia się wtedy, gdy nie są dostosowane do naszego wieku. Co to oznacza? Choć często mówimy, że mamy tyle lat, na ile się czujemy, niektóre osoby dorosłe dosłownie zachowują się w dziecinny sposób.

Nie chodzi tutaj o pojedyncze dziecinne zachowania, ale o ogół emocji odczuwanych przez taką osobę. Zaburzenia takie zostały zbadane i nazywamy je niedojrzałością emocjonalną. Przyjrzyjmy się tej dolegliwości bliżej.

Czym jest niedojrzałość emocjonalna?

Niedojrzałość emocjonalna jest dziś nazywana plagą naszych czasów. Choć pod tym terminem według wielu osób kryje się nieodpowiedzialne młodzieńcze zachowanie czy brak chęci zaangażowania się na przykład w poważny związek, nie do końca o to chodzi w niedojrzałości emocjonalnej. Tak naprawdę to sprawa o wiele poważniejsza, która bardzo często sprawia, że rozpadają się długoletnie związki, tracimy dobrą pracę czy zaniedbujemy inne bardzo istotne rzeczy. Niedojrzałość emocjonalną moglibyśmy inaczej nazwać chęcią ucieczki od wszystkiego, co zaczyna nas przerastać. Kiedy w związku pojawiają się problemy i kłótnie – łatwiej jest go zakończyć, uciec. Kiedy w pracy zaczynamy odczuwać zbyt duży nacisk czy presję – wolimy z niej zrezygnować. Nie potrafimy mówić szczerze o swoich uczuciach, a na wszelkie porażki czy sukcesy reagujemy bardzo zero-jedynkowo: ogromną radością bądź wręcz histerią. Nie odczuwamy wszystkich pośrednich emocji: wstydu, wdzięczności, poczucia winy, zaufania… Dlatego osoby niedojrzałe emocjonalnie boją się nowych wyzwań, boją się wziąć na siebie jakąkolwiek odpowiedzialność. Choć potrafią być bardzo dobrze rozwinięte pod względem intelektualnym czy technicznym, problemem jest dla nich wszystko to, co związane jest z emocjami. Często też wymagają od otoczenia specjalnego traktowania, podczas gdy w swoim zachowaniu nie widzą absolutnie żadnych błędów czy uchybień. Czy to nie przypomina nam zachowania typowego dziecka, które nie rozumie jeszcze wielu emocjonalnych i socjalnych kwestii? Właśnie z tego powodu niedojrzałość emocjonalna często bywa nazywana syndromem Piotrusia Pana – osoby, która boi się dorosnąć i wręcz próbuje przed tym uciec.

Przyczyny niedojrzałości emocjonalnej

Aby wiedzieć, jak radzić sobie z niedojrzałością emocjonalną, warto najpierw rozumieć skąd ona się najczęściej bierze. Nie jest to raczej coś, z czym się rodzimy, ale zaczyna się rozwijać już na etapie dzieciństwa. To właśnie wtedy u dziecka rozwija się cała jego emocjonalność. Jeśli już wtedy zostanie ona przyhamowana, to dziecko nie nauczy się jak prawidłowo przeżywać i wyrażać różne emocje. Bardzo dużo w tej kwestii zależy od rodziców. Jeśli rodzic sam jest nie do końca stabilny emocjonalnie, to nie możemy oczekiwać, że dziecko będzie pod tym względem zupełnie dojrzałe. Takie dzieci często mimo upływu lat pozostają, jeśli chodzi o emocje, na etapie małego dziecka. To oznacza, że nie uczą się przyjmowania krytyki, chwalenia innych, ale bardzo często wybuchają niekontrolowanym płaczem, gdy coś im nie wychodzi. Dziecko może także stać się niedojrzałe emocjonalnie, jeśli rodzice stawiają mu zbyt wysokie wymagania albo gdy nie potrafi się ono porozumieć ze swoimi rówieśnikami. Przyczynami niedojrzałości emocjonalnej mogą również być różnego rodzaju zaburzenia osobowości.

Niedojrzałość emocjonalna – leczenie

Większość problemów natury psychologicznej da się wypracować. Nie inaczej jest z niedojrzałością emocjonalną. W tym przypadku jednak bardzo ważne jest jak najwcześniejsze dostrzeżenie symptomów i szybka reakcja. Jak już wspomnieliśmy, często problemy zaczynają się już w wieku przedszkolnym i szkolnym. Dlatego właśnie wtedy rodzice powinni szczególnie obserwować swoją pociechę – czy reaguje adekwatnie do sytuacji? Czy jego wachlarz emocjonalny rozwija się wraz z wiekiem, czy może w pewnym momencie się zatrzymał? Jak dziecko reaguje na porażki i słuszną krytykę? Czy umie mówić o emocjach? Jeśli zauważymy u swoich dzieci jakiekolwiek niepokojące objawy, warto zacząć działać natychmiast, zanim te wszystkie nieprawidłowe postawy utrwalą się w ich umyśle na dobre. Zalecana jest wówczas rozmowa z psychologiem lub psychoterapeutą, choć te rozwiązania mogą bardziej się sprawdzić u osób dorosłych. Dla dzieci poleca się wizytę w Pracowni Diagnozy i Terapii Dziecka. W miejscu takim w sposób bardzo profesjonalny, ale także bezpieczny i przyjazny dla dziecka zostaną rozpoznane jego zaburzenia i wdrożona zostanie odpowiednio dobrana, nowoczesna terapia niedojrzałości emocjonalnej pozwalająca na leczenie tego typu zaburzeń emocjonalnych. Tylko szybkie i profesjonalne działanie może uchronić naszą pociechę przed niedojrzałością emocjonalną w życiu dorosłym.